دسته‌بندی نشده

بنیاد همدلی•وبلاگ•دسته‌بندی نشده

دسته: دسته‌بندی نشده

راهنمای جامع پیشگیری و غربالگری سرطان دهانه رحم: از تشخیص تا درمان

همه چیز درباره غربالگری سرطان دهانه رحم: مراحل، روش‌ها و نکات مهم

سرطان دهانه رحم یکی از بیماری‌های جدی زنان است که می‌تواند زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، اما با غربالگری منظم می‌توان از آن پیشگیری کرد و در صورت لزوم، به‌موقع درمان را آغاز کرد. دهانه رحم، که ورودی رحم محسوب می‌شود، در معرض خطر ابتلا به این سرطان قرار دارد. خوشبختانه، آزمایش‌هایی مانند تست پاپ اسمیر و در صورت نیاز، تست HPV، امکان شناسایی زودهنگام تغییرات سلولی را فراهم می‌کنند و از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌شود. در این مقاله، اهمیت غربالگری سرطان دهانه رحم، روش‌های انجام آن و همچنین علائم هشداردهنده این بیماری را بررسی می‌کنیم تا با افزایش آگاهی، به حفظ سلامت خود کمک کنید.

سرطان دهانه رحم چیست؟

سرطان دهانه رحم زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های این ناحیه، که بخش پایینی رحم و متصل به واژن است، به‌صورت غیرطبیعی رشد کنند. این بیماری در مراحل اولیه معمولاً بدون علامت است، اما با پیشرفت آن، ممکن است علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی واژینال، درد لگنی و ناراحتی هنگام رابطه جنسی ظاهر شود.

در ۹۰ درصد موارد، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) عامل اصلی این سرطان است، اما ابتلا به این ویروس لزوماً به معنای بروز سرطان نیست. عوامل دیگری مانند سیگار کشیدن، ضعف سیستم ایمنی، مصرف طولانی‌مدت قرص‌های ضدبارداری، شروع رابطه جنسی در سنین پایین و داشتن شرکای جنسی متعدد می‌توانند خطر ابتلا را افزایش دهند.

راه‌های پیشگیری و کنترل

خوشبختانه، امکان پیشگیری از این بیماری وجود دارد. یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری، دریافت واکسن HPV است که از زنان در برابر انواع پرخطر این ویروس محافظت می‌کند. همچنین، انجام آزمایش‌های غربالگری مانند تست پاپ اسمیر و آزمایش HPV می‌تواند تغییرات سلولی پیش‌سرطانی را شناسایی کرده و با تشخیص زودهنگام، از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.

سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع در میان زنان جهان است. در سال ۲۰۱۲، حدود ۵۲۸ هزار مورد جدید و ۲۶۶ هزار مورد مرگ ناشی از این بیماری گزارش شد که معادل ۸ درصد از کل موارد سرطان و مرگ‌ومیر مرتبط با آن در زنان است.

شیوع جهانی سرطان دهانه رحم

حدود ۷۰ درصد موارد سرطان دهانه رحم در کشورهای در حال توسعه رخ می‌دهد و در این کشورها، این بیماری یکی از شایع‌ترین علل مرگ ناشی از سرطان در زنان است. در مقابل، در کشورهای توسعه‌یافته به دلیل اجرای برنامه‌های گسترده غربالگری، میزان ابتلا به این سرطان کاهش چشمگیری داشته است.

غربالگری سرطان دهانه رحم چیست؟

غربالگری سرطان دهانه رحم روشی موثر برای تشخیص زودهنگام این بیماری است که در مراحل اولیه به‌راحتی قابل درمان است. در حالی که در مراحل پیشرفته، درمان سخت‌تر شده و ممکن است عوارض جدی‌تری به همراه داشته باشد. تمامی زنانی که دارای دهانه رحم هستند باید به‌طور منظم تحت غربالگری قرار بگیرند. زمان شروع و فواصل بین آزمایش‌ها بسته به سن، سوابق پزشکی و عوامل فردی، توسط پزشک مشخص می‌شود.

روش‌های غربالگری سرطان دهانه رحم

سه روش اصلی برای غربالگری این بیماری وجود دارد:

  • آزمایش HPV: بررسی وجود ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، عامل اصلی سرطان دهانه رحم.
  • تست پاپ اسمیر: نمونه‌برداری از سلول‌های دهانه رحم برای بررسی وجود سلول‌های غیرطبیعی.
  • تست ترکیبی HPV/Pap: انجام همزمان تست HPV و پاپ اسمیر برای شناسایی تغییرات پرخطر در سلول‌های دهانه رحم.

توصیه‌های غربالگری بر اساس سن

  • ۲۱ تا ۲۹ سال: هر ۳ سال یک‌بار تست پاپ اسمیر.
  • ۳۰ تا ۶۵ سال: هر ۳ تا ۵ سال یک‌بار، بسته به انجام تست پاپ اسمیر به‌تنهایی یا همراه با تست HPV.
  • ۶۵ سال به بالا: در صورت داشتن نتایج منظم و طبیعی در غربالگری‌های قبلی، می‌توان غربالگری را متوقف کرد.

نکات مهم درباره غربالگری

  • آزمایش‌های غربالگری بدون درد بوده و تنها چند دقیقه طول می‌کشند.
  • بهترین زمان برای انجام تست پاپ اسمیر، خارج از دوران قاعدگی است.
  • ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از انجام آزمایش، از رابطه جنسی، استفاده از تامپون یا دوش واژینال خودداری کنید.

نتایج آزمایش را به‌طور منظم با پزشک خود بررسی کنید.با انجام غربالگری‌های منظم، می‌توان از بروز سرطان دهانه رحم جلوگیری کرد و در صورت ابتلا، آن را در مراحل اولیه تشخیص داد. به یاد داشته باشید که تشخیص زودهنگام، شانس موفقیت درمان و بقا را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.

چگونه آزمایش غربالگری سرطان دهانه رحم انجام می‌شود؟

در این بخش، مراحل انجام غربالگری سرطان دهانه رحم را بررسی می‌کنیم.

مراحل اصلی غربالگری

  • معاینه: ابتدا بیمار روی تخت معاینه دراز کشیده و پزشک با استفاده از اسپکولوم، دهانه رحم را مشاهده می‌کند.
  • نمونه‌برداری: با استفاده از یک برس یا ابزار مخصوص، مقدار کمی از سلول‌های دهانه رحم برداشته می‌شود. این فرآیند بدون درد بوده و تنها چند ثانیه طول می‌کشد.
  • آزمایش: نمونه جمع‌آوری‌شده به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا از نظر وجود سلول‌های غیرطبیعی یا ویروس HPV بررسی شود.
    انواع تست‌های غربالگری
  • تست پاپ اسمیر: بررسی سلول‌های دهانه رحم برای شناسایی تغییرات غیرطبیعی.
  • تست HPV: تشخیص ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که عامل اصلی سرطان دهانه رحم است.

اهمیت غربالگری منظم

انجام معاینات دوره‌ای و غربالگری‌های منظم نقش مهمی در تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم دارد. با شناسایی این بیماری در مراحل اولیه، شانس درمان موفق و افزایش طول عمر به میزان قابل توجهی بالا می‌رود.

چه افرادی به غربالگری مکرر سرطان دهانه رحم نیاز دارند؟

اگرچه دستورالعمل‌های کلی غربالگری سرطان دهانه رحم برای اکثر زنان یکسان است، اما در برخی موارد، پزشک ممکن است انجام غربالگری‌های مکرر را توصیه کند. این موارد شامل موارد زیر هستند:

  • ابتلا به HIV: افراد مبتلا به ویروس HIV دارای سیستم ایمنی ضعیف‌تری هستند و در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به HPV و در نتیجه سرطان دهانه رحم قرار دارند.
  • ضعف سیستم ایمنی: افرادی که به دلیل عواملی مانند درمان سرطان، پیوند عضو یا مصرف طولانی‌مدت داروهای استروئیدی دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به HPV و سرطان دهانه رحم دارند.
  • قرار گرفتن در معرض داروی DES پیش از تولد: داروی DES که در گذشته برای جلوگیری از سقط جنین تجویز می‌شد، بعدها مشخص شد که خطر سرطان دهانه رحم را در دخترانی که مادرانشان از این دارو استفاده کرده بودند، افزایش می‌دهد.
  • سابقه نتایج غیرطبیعی در آزمایش پاپ اسمیر یا بیوپسی: در صورت مشاهده سلول‌های غیرطبیعی در آزمایش‌های قبلی، پزشک ممکن است برای نظارت دقیق‌تر، غربالگری‌های مکرر را توصیه کند.
  • سابقه سرطان دهانه رحم: حتی پس از درمان این بیماری، احتمال بازگشت سرطان وجود دارد، بنابراین انجام غربالگری‌های منظم برای این افراد ضروری است.
    غربالگری مداوم در این افراد می‌تواند به تشخیص زودهنگام تغییرات غیرطبیعی کمک کرده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.

 

چه کسانی نیازی به غربالگری سرطان دهانه رحم ندارند؟

برخی از زنان به دلیل شرایط خاص، نیازی به انجام غربالگری سرطان دهانه رحم ندارند. در ادامه، گروه‌هایی که می‌توانند از این غربالگری صرف‌نظر کنند، معرفی شده‌اند:

  • زنانی که هیسترکتومی کامل انجام داده‌اند: اگر به دلایلی غیر از سرطان یا وجود سلول‌های غیرطبیعی، عمل برداشتن کامل رحم (هیسترکتومی کامل) را انجام داده‌اید، نیازی به غربالگری سرطان دهانه رحم ندارید. از آنجا که این سرطان در دهانه رحم ایجاد می‌شود، برداشتن آن به معنای حذف خطر ابتلا به بیماری است.
  • زنانی که هیسترکتومی جزئی داشته‌اند: اگر تنها رحم شما برداشته شده اما دهانه رحم همچنان باقی است (هیسترکتومی جزئی یا سوپراسرویکال)، باید غربالگری‌های منظم سرطان دهانه رحم را ادامه دهید، زیرا دهانه رحم همچنان در معرض خطر ابتلا به HPV و سرطان قرار دارد.
    نکته: اگر درباره وضعیت خود و نیاز به غربالگری مطمئن نیستید، حتماً با پزشک مشورت کنید تا توصیه‌های متناسب با شرایط شما ارائه شود.

چه زمانی می‌توان غربالگری سرطان دهانه رحم را متوقف کرد؟

غربالگری منظم سرطان دهانه رحم نقش مهمی در پیشگیری و تشخیص زودهنگام این بیماری دارد. با این حال، در برخی شرایط، زنان می‌توانند پس از ۶۰ یا ۶۵ سالگی غربالگری را متوقف کنند.

شرایط توقف غربالگری

✅ عدم سابقه سلول‌های غیرطبیعی یا سرطان: اگر سابقه تغییرات پیش‌سرطانی متوسط تا شدید یا سرطان دهانه رحم نداشته باشید، امکان توقف غربالگری وجود دارد.

✅ نتایج منفی در آزمایش‌ها:

در ۱۰ سال گذشته، سه آزمایش پاپ اسمیر متوالی با نتایج طبیعی داشته باشید.
یا دو آزمایش متوالی ترکیبی (پاپ اسمیر + HPV) با نتایج طبیعی دریافت کرده باشید، به شرطی که آخرین آزمایش در ۵ سال اخیر انجام شده باشد.

نکات مهم پیش از توقف غربالگری

🔹 مشورت با پزشک: پیش از تصمیم‌گیری، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا براساس سوابق پزشکی و نتایج آزمایش‌های قبلی، بهترین تصمیم گرفته شود.
🔹 شرایط استثنایی: زنانی که دچار نقص ایمنی هستند، در معرض داروی DES در دوران جنینی قرار گرفته‌اند یا سابقه سرطان دهانه رحم دارند، ممکن است حتی پس از ۶۵ سالگی نیز نیاز به ادامه غربالگری داشته باشند.
🔹 توجه به تغییرات بدنی: اگر پس از توقف غربالگری، علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی واژن، درد لگن یا ترشحات غیرعادی مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

مشورت با پزشک و در نظر گرفتن وضعیت سلامت فردی، بهترین راه برای تصمیم‌گیری درباره ادامه یا توقف غربالگری سرطان دهانه رحم است.

نتیجه‌گیری

سرطان دهانه رحم با اقدامات پیشگیرانه کاملاً قابل کنترل و درمان است. اولین و مهم‌ترین گام، واکسیناسیون HPV است که از زنان در برابر انواع پرخطر ویروس HPV، عامل اصلی این سرطان، محافظت می‌کند. گام بعدی، غربالگری منظم با تست پاپ اسمیر یا آزمایش HPV است که امکان شناسایی سلول‌های پیش‌سرطانی را در مراحل اولیه فراهم می‌کند. تشخیص زودهنگام، شانس درمان موفق را افزایش داده و از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند.

چه روش هایی به پیشگیری از سرطان کمک می کنند

چه روش هایی به پیشگیری از سرطان کمک می کنند

همانطور که می دانید، سرطان ناشی از رشد غیر طبیعی سلول هاست. اینکه آیا پیشگیری از سرطان امکانپذیر است یا نه و راههای پیشگیری از سرطان چه هستند، سوالاتی است که امروز به آنها پاسخ خواهیم داد. پیش از این نیز در مطلبی با موضوع سرطان چیست به علل بروز سرطان پراختیم و اذعان داشتیم که اگر چه دلایلی خارج از کنترل ما مانند ژنتیک و برخی دیگر از عوامل ممکن است احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهند، اما سبک زندگی و عادات رفتاری ما، تغذیه، یوگا و داشتن فعالیت جسمانی نیز در این زمینه بی تأثیر نیست. هر چند عوامل ارثی و ژنتیکی خارج از حوزه کنترل ما می باشند، اما سبک زندگیمان را می توانیم اصلاح کنیم و تغییر دهیم. با ما باشید تا نگاهی هر چند کوتاه به روش های پیشگیری از سرطان داشته باشیم.

روش های پیشگیری از سرطان

احتمالاً گزارش های متناقضی در مورد پیشگیری از سرطان شنیده اید. گاهی اوقات مطالبی که در این زمینه می خوانید، ممکن است یکدیگر را نقض کنند. اغلب، آنچه در این زمینه گفته شده است، در حال تغییر و تحول است، اما آنچه که به خوبی روشن است، این می باشد که احتمال ابتلا به سرطان تحت تأثیر شیوه زندگی ما می باشد. بنابراین، اگر مایلید از سرطان پیشگیری نمایید، نکاتی را که در این راستا به شما ارائه خواهیم داد، جدی بگیرید.

 

برای پیشگیری از سرطان، تنباکو مصرف نکنید.

استفاده از هر نوع دخانیات، خطر ابتلا به سرطان را در شما افزایش می دهد و با انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان ریه، مری، حنجره، دهان، گلو، لوزالمعده، مثانه، دهانه رحم و کلیه مرتبط است. تنباکوی جویدنی ممکن است منجر به سرطان حفره دهان و لوزالمعده شود. حتی اگر از دخانیات استفاده نکنید، قرار گرفتن در معرض دود نیز می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. اجتناب از دخانیات یا تصمیم به قطع مصرف آن، بخش مهمی از روند پیشگیری از سرطان است. در صورت نیاز به ترک دخانیات، می توانید با پزشکتان در مورد راهکارهای ترک آن مشورت نمایید.

در سراسر جهان مصرف دخانیات یکی از بزرگ ترین عوامل خطر قابل پیشگیری برای مرگ ناشی از سرطان است. دود تنباکو بیش از 7000 ماده شیمیایی دارد که حداقل 250 تا از آنها مضر هستند و بیش از 50 نوع از این مواد شیمیایی می توانند علت سرطان باشند.

برای پیشگیری از سرطان، مواد غذایی سالم مصرف کنید.

اگر چه داشتن تغذیه سالم نمی تواند پیشگیری از بیماری سرطان را تضمین کند، اما می تواند خطر ابتلا به آن را کاهش دهد. دستورالعمل های زیر را در نظر بگیرید:

میوه و سبزیجات بخورید. رژیم غذایی خود را بر روی میوه ها، سبزیجات و سایر مواد غذایی از از منابع گیاهی مانند غلات کامل و لوبیا تنظیم نمایید.

از چاقی خودداری نمایید. با انتخاب غذاهای کم کالری از جمله قندهای تصفیه شده و منابع چربی حیوانی، وزن خود را پایین نگه دارید.

از مصرف الکل بپرهیزید. مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان پستان، روده بزرگ، ریه، کلیه و کبد را افزایش می دهد.

مصرف گوشت فرآوری شده را به حداقل برسانید. گزارشی از آژانس بین المللی تحقیقات سرطان نشان می دهد که خوردن مقادیر زیادی از گوشت فرآوری شده می تواند خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان را افزایش دهد.

علاوه بر این، زنانی که رژیم غذایی مدیترانه ای به همراه روغن زیتون و آجیل مصرف می کنند، با کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه مواجه خواهند شد. رژیم مدیترانه ای بیشتر روی غذاهای گیاهی مانند میوه و سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و آجیل تمرکز دارد.  افرادی که رژیم مدیترانه ای را رعایت می کنند، به جای گوشت قرمز، ماهی و به جای کره، از چربی های سالم مانند روغن زیتون استفاده می کنند.

برای پیشگیری از سرطان، وزن سالم خود را حفظ کرده و فعالیت های فیزیکی را فراموش نکنید.

حفظ وزن سالم ممکن است خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان از جمله سرطان پستان، پروستات، ریه، روده بزرگ و کلیه را کاهش دهد. داشتن فعالیت بدنی هم در این راستا حائز اهمیت است. علاوه بر اینکه کمک می کند وزن خود را حفظ نمایید، خطر ابتلا به سرطان پستان و روده بزرگ را کاهش می دهد. بزرگسالانی که فعالیت بدنی دارند، از مزایای سلامتی بهره مند می شوند. اما برای مزایای سلامتی قابل توجه سعی کنید در هفته حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی متوسط یا 75 دقیقه فعالیت هوازی شدید داشته باشید. همچنین می توانید ترکیبی از فعالیت متوسط و شدید را انجام دهید. می توانید جهت داشتن یک برنامه ریزی بهتر، روزانه 30 دقیقه فعالیت بدنی را در برنامه خود بگنجانید و چه بهتر که فعالیت های بیشتری نیز در صورت امکان انجام دهید.

برای پیشگیری از سرطان، از خودتان در برابر آفتاب محافظت نمایید.

سرطان پوست یکی از رایج ترین انواع سرطان است و البته یکی از قابل پیشگیری ترین آنها نیز می باشد، در صورتی که نکات زیر را رعایت کنید:

از آفتاب ظهر بپرهیزید. از ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر از نور خورشید دور بمانید، چرا که در این فاصله زمانی پرتوهای خورشید شدیدتر می باشند.

در سایه بمانید. هنگامی که در فضای بیرون هستید، تا جایی که ممکن است در سایه بمانید. از عینک آفتابی و کلاه استفاده نمایید.

پوست خود را بپوشانید. از لباس هایی استفاده نمایید که نواحی بیشتری از پوست را پوشش می دهند. از رنگ هایی که نور بیشتری را منعکس می کنند، استفاده نمایید.

استفاده از ضدآفتاب را فراموش نکنید. از کرم ضد آفتاب با SPF حداق 30 استفاده کنید، حتی در روزهای ابری. از ضدآفتاب سخاوتمندانه استفاده کرده و در صورت نیاز آن را تجدید نمایید.

از برنزه کردن با لامپ فرابنفش خودداری کنید. اینها به اندازه نور خورشید به شما آسیب می رسانند.

برای پیشگیری از سرطان، واکسینه شوید.

یکی از راه های پیشگیری از کانسر، محافظت در برابر عفونت های ویروسی است. در مورد واکسیناسیون با پزشک خود مشورت کنید:

هپاتیت B: هپاتیت B می تواند خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهد. واکسن هپاتیت B به افرادی که دارای عفونت مقاربتی هستند، افرادی که داروهای داخل وریدی استفاده می نمایند و افرادی که در معرض خون یا مایعات بدن آلوده هستند، توصیه می شود.

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): یک ویروس مقاربتی است که می تواند منجر به سرطان دهانه رحم و سایر دستگاه های تناسلی و همچنین سرطان های سلول سنگفرشی سر و گردن شود. واکسن HPV برای دختران و پسران 11 و 12 ساله توصیه می شود. سازمان غذا و داروی آمریکا استفاده از واکسن Gardasil 9 را برای آقایان و خانم های سنین 9 تا 45 سال تصویب کرده است.

برای پیشگیری از سرطان، از رفتارهای پرخطر خودداری نمایید.

 

یکی دیگر از تاکتیک های موثر در پیشگیری از کانسر، جلوگیری از رفتارهای پرخطر است که می تواند منجر به عفونت هایی شود که به نوبه خود ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. مانند:

رابطه جنسی ایمن را جدی بگیرید. تعداد شرکای جنسی خود را محدود کنید و هنگام رابطه از کاندوم استفاده نمایید. هر چه تعداد شرکای جنسی شما بیشتر باشد، احتمال ابتلا به عفونت مقاربتی مانند HIV یا HPV احتمال بیشتری دارد. افرادی که به HIV یا ایدز مبتلا هستند، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مقعد، کبد و ریه دارند. HPV اغلب با سرطان دهانه رحم همراه است، اما ممکن است خطر ابتلا به سرطان مقعد، آلت تناسلی، گلو و واژن را افزایش دهد.

از سوزن سرنگ مشترک استفاده نکنید. استفاده از سوزن مشترک با افرادی که از داروهای داخل وریدی استفاده می کنند، می تواند منجر به HIV و همچنین، هپاتیت B و هپاتیت C شود که خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهد.

برای پیشگیری از سرطان، مراقبت های پزشکی را به طور منظم انجام دهید.

خود آزمایی ها و غربالگری های منظم برای انواع مختلف سرطان از جمله سرطان پوست، روده بزرگ، دهانه رحم و پستان می تواند احتمال تشخیص سرطان را در مراحل اولیه افزایش داده و درمان را موفقیت آمیز سازد.

برای پیشگیری از سرطان، از قرار گرفتن در محیط های آلوده بپرهیزید.

آلودگی هوا، آب و خاک با مواد شیمیایی سرطان زا می تواند منجر به سرطان در درجه های مختلف شود. حتی بعضی مشاغل سرطان زا نیز ممکن است احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهند، مانند مشاغلی که افراد در معرض آزبست قرار می گیرند. قرار گرفتن در معرض انواع پرتوهای یونیزه کننده از منابع انسانی یا طبیعی، خطر ابتلا به انواع بدخیمی از سرطان مانند سرطان خون و تعدا تومورهای جامد را افزایش می دهد.

پرتودرمانی که از درمان های پزشکی می باشد، در صورت استفاده نامناسب ممکن است خطرناک باشد. همچنین، رادون که یک گاز طبیعی رادیواکتیو موجود در خاک و مصالح ساختمانی است، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد. با بهبود تهویه و آب بندی کف و دیوارها می توان سطح رادون در خانه ها را کاهش داد.